Hans van Solt de oude [1550-1633] investeerde in de droogmaking van de Beemster. In het Notarieel Archief Amsterdam is een akte van Notaris Jan Fransz. Bruijningh dd 13 mei 1610 [Inventarisnummer 115 folio 124-124v], waaruit blijkt dat "Cornelis Adriaensz Ackersloot en Cornelis van Foreest, kooplieden en burgers alhier, verkopen en transporteren aan Hans van Solt, mede koopman alhier, 25 morgen in de Beemster, zijnde een kavel in de bedijking van de Beemster in de Arembergergrond met alle gerechtigheden van dien, zoals de kavel zal worden geleverd bij loting. Hebben alle omslagen tot nu toe ten volle betaald. Kwiteren van Solt voor de betaling. Geven procuratie aan Evert van Diemen om het transport te passeren". Een Waterlandse morgen is 1,07 hectare. De akte vermeld geen bedrag van de transactie; die zal wel elders zijn overeengekomen.
Het Waterlandsarchief heeft helaas geen deugdelijk en betrouwbaar overzicht van de toewijzing en opvolging van kaveleigenaren. Er is een door Th.A.Dinkla vervaardigd overzicht van “Eigenaars van landerijen in de Beemster 1612 – begin 20e eeuw” uit 1989. Helaas is dit overzicht erg onvolledig met veel verschrijvingen en zonder bronverwijzing naar transacties. Ook het boek van J.Bouman, hoofdingeland uit de Beemster, uit 1857 over de inpoldering bevat geen betrouwbaar overzicht van namen en transacties. In het Amsterdams stadsarchief in een dossier van de fam.Deutz [toegangsnummer 234, inventarisnummer 362] is de originele acte van kavelcondities en toewijzing en daaruit blijkt dat bij loting in 1612 aan Jacques de Velaer de oude en Hans van Solt de oude een drietal kavels zijn toegewezen: Arenbergerkavel nr 17 van 20 morgen, Arenbergerkavel nr 35 van 20 morgen en Arenbergerrestkavel nr 7 van 5 morgen. Jacques de Velaer was tegelijkertijd met Hans van Solt in 1585 uit Antwerpen uitgeweken, een rijk en succesvol koopman en één van de Heren XVII van de VOC.
Ondanks het gebrekkige overzicht van de heer Dinkla is het wel het enige dat er is. Een kort overzicht van de drie betreffende kavels:
Arenbergerkavel 17 Nekkerweg oostzijde 20 M.
1612 toegewezen aan Jacques de Velaer en Hans van Sol
1651 Susanna de Velaer geh.met Joan Mamuchet te Leiden
1660 dezen aan schoonzoon Lucas Schorer
1721 testament van Gilles van Wesrtrenen, zoon van Jacob Gillesz. erfgenamen de kinderen van Arnold van Westrenen geh.met Elisabeth van Aldewereld. Geboekt op Joan Jacob van Westrenen
1805 Jvr. Elisabeth van de Laan
1820 Tjaard Anthonie van Idekinge
1850 J.M.J.van Idekinge
1868 Jacob van de Kasteele; Trijntje Zijp.wed.Klaas Bakker
1919 Henricus Zijp, Klaas Zijp, Henricus Zijp
Vanaf 1980 in gebruik bij fam.Zijp, Neckerweg 22 Middenbeemster
NB Zelfs de duidelijk geschreven naam “Hans van Solt de oude” in het originele document is verkeerd overgenomen. Jacques de Velaer is te Amsterdam begraven in de Zuider Kerk op 30 oktober 1613 en Hans van Solt op 20 december 1633 [Bron voor beiden Begraafreisters Amsterdam vóór 1811]. Wat er met de kavel tussen het overlijden van de oorspronkelijke eigenaren en 1651 gebeurd is, is niet te reconstrueren. Zoon David van Solt heeft het onroerend goed bezit van Hans afgehandeld en daarin komt de Beemster niet voor. Er is in het Waterlandarchief ook geen transportakte uit 1651 en in het Amsterdamse of het Leidse archief evenmin, waaruit blijkt wie de tusseneigenaar is geweest. Susanna de Velaer is de kleindochter van Jacques de Velaer de oude en Maeijken Gijs; zij is gedoopt te Amsterdam in de Oude Kerk op 12 november 1609 [Bron: DTB 4 p.299] als dochter van Jakes de Velaer de jongen en Elijsabet van der Muelen. Susanna de Velaer is op 10 januari 1629 in ondertrouw gegaan met mr. Abraham van Beveren, licentiaat in de rechten geboren te Dordrecht [Bron: DTB Leiden Nederlands Hervormd Ondertrouw (1575-1795) , folio K - 132v]. Susanna woonde toen op het Rapenburch. Getuigen bruidegom: Hijeronimus de Backere - Cornelia van der Meulen cosijne - Getuigen bruid: Elisabeth van der Meulen moeder - Marcus Mamuchet oom. De in het overzicht opgevoerde Joan Mamuchet als echtgenoot was gehuwd met Maria de Velaer, zus van Susanna. Susanna is begraven te Amsterdam in de Zuider Kerk op 3 juli 1663 [Bron: Begraafregisters voor 1811; NL-SAA-11181940].
Arenbergerkavel 35 Hobrederweg zuidzijde "Dc Zon" 20 M
1612 toegewezen aan Hans van Mol en Jacques de Velaer Hoorn
1626 Han van Mol aan Otto Reindertz.(Hinlopen); tot 1781 is deze kavel in bezit gebleven van de Hoornse familie Hinlopen. Door vererving kwam deze in bezit van Nanning Berkhout
1785 erven Berkhout aan Pieter Opperdoes, burgemeester van Hoorn; bij deze overdracht wordt ook de naam "Het Pannenhuis" genoemd
1805 deze aan schoonzoon Prederik Alewijn en deze aan Jan Kramer f 10500.--
1812 wed. Jan Kramer
1814 Klaas Peereboom
1826 Trijntje Peereboom
1831 Jacob Pronk geh.met Trijntje Peereboom; Cornelis Jacobz.Edel geh.met Grietje Pronk; wed. Cornelis Edel; Simon Willem Bos
1891 Jan Gzn.Reyne voor f 44627.--; Reindert Visser
Vanaf 1980 in gebruik bij fam. H.Beeker, Hobrederweg
NB De tenaamstelling van de toewijzing is duidelijk onjuist; in ieder geval kwam Jacques de Velaer niet uit Hoorn. Ook in 1626 is er geen transportakte te vinden van Hans van Solt de oude aan Otto Reindertz. [Hinlopen].
Arenbergerrestantkavels 7 en 8 Middenweg oostzijde 5 M
1612 toegewezen aan Jacques de Velaer en Frans Boudewijns
1621 Susanna de Vekaer en Adriaan Jacobz.; Jacob de Vogelaar no.7
1681 Claas Pieterz.Hoogkarspel no.7
1691 Pieter Claasz.Hooqkarspel
1731 Paulus Booneter aan Cornelis Pzn.Schenker no.7 en 8
1775 Gerrit Schaar
1812 Pieter Moorman geh.met Antje Keyzer; Jacob Dunnebier; Cornelis Dunnebier; Jan Dunnebier
Vanaf 1980 in gebruik bij J.C.Mulder, Middenweg
NB Volgens het originele document is nr 7 toegwezen aan Jacques de Velaer de oude en Hans van Solt de oude en nr 8 aan François Boudewijns. Of de verdeling in 1621 van kavel 7 naar Susanna de Velaer en kavel 8 naar Adriaan Jacobsz is niet terug te vinden. Deze Susanna de Velaer, dochter van Jacques de Velaer is op 29 september 1629 begraven in de Zuider Kerk [Bron: Begraafregisters voor 1811; NL-SAA-11175936]. Wat Jacob de Vogelaar met de familie de Velaer te maken heeft is niet te vinden, maar was wellicht een erfgenaam.
TERUG NAAR START